Schoenen voor HMSN-patiënten

In mijn werk als orthopedisch schoentechnoloog ontmoet ik mensen met de meest uiteenlopende spier- en zenuwaandoeningen. Soms zijn deze ziekten erfelijk, zoals hereditaire motorische sensorische neuropathie (HMSN).  Dit is één van de meest voorkomende erfelijke ziekten: 10 op de 100.000 mensen hebben een vorm van HMSN.

Krachtsverlies en geen gevoel meer

HMSN is een erfelijke aandoening aan de zenuwen. Bij deze aandoening werken de motorische zenuwen (die helpen te bewegen) en de sensorische zenuwen (die zorgen voor het gevoel) aangetast. De signalen van de hersenen bereiken de spieren niet meer of onvoldoende. Daardoor neemt de kracht van de spieren in benen en voeten af. De benen worden dunner doordat het spierweefsel afneemt. Dit wordt spieratrofie genoemd. Ook het gevoel van HMSN-patiënten vermindert, doordat de zenuwen vanuit de huid onvoldoende of geen signalen doorgeven aan de hersenen. Als een patiënt dan bijvoorbeeld zijn tenen stoot, merkt hij daar niets van. Dat kan ernstige gevolgen hebben, want als je minder of geen pijn voelt, kunnen er bijvoorbeeld ongemerkt wondjes ontstaan aan de huid.

Verschillende klachten

HMSN is een ziekte waarbij genezing niet mogelijk is. Het leidt tot verschillende klachten. De belangrijkste is instabiliteit. Instabiliteit ontstaat door afname van spierkracht en een verminderd balansgevoel. Door het krachtverlies kost het de patiënt veel energie om te lopen. Je ziet vaak een hanetred: een looppatroon waarbij de knieën hoger worden opgetrokken. Heffen van de voeten is namelijk niet meer mogelijk door een verlamming aan de spieren. Deze manier van lopen maakt de kans kleiner om te struikelen en te vallen. Doordat het spierweefsel afneemt, is er een groter risico op zwikken. De tenen buigen vaak in een klauwstand. Dat zorgt voor extra instabiliteit. Aan de bovenkant van de klauwtenen kunnen drukplekken ontstaan door knellende confectieschoenen.

Holvoet

De ziekte leidt langzaam maar zeker tot veranderingen in vorm en stand van de voet. Vaak zie je dat er een holvoet ontstaat.  Daarbij staat de enkel naar buiten, neigt de hiel naar binnen en steunt de voet op de buitenrand. De tenen gaan klauwen door een verkorting van de korte voetspieren. Overigens wordt zo’n 60% van alle holvoeten veroorzaakt door aandoeningen aan de zenuwen die de voetspieren aansturen.

Aanmeten van schoenen voor HMSN-patiënten

Het aanmeten van schoenen bij deze patiënten luistert heel nauw en de opbouw van de schoen verschilt van patiënt tot patiënt. In het begin kan een stabiliserend of corrigerend voetbed voldoende zijn, maar bij meer instabiliteit zijn meer aanpassingen nodig. Bijvoorbeeld een hoge schoen met een enkelversteviging, eventueel met tongversteviging en hakverbreding.

Deze aanpassingen kunnen echter ook te veel beperken tijdens het lopen. Een extra aandachtspunt is het gewicht van de schoenen. Ze mogen niet te zwaar zijn, omdat de spierkracht in de benen en de voeten afneemt.

Het juiste schoenontwerp

Voor mij als orthopedisch schoentechnoloog is het soms echt een zoektocht om tot het juiste schoenontwerp te komen. De orthopedische schoen wordt pas gemaakt als de voet uiteindelijk goed is gestabiliseerd en het looppatroon zo optimaal mogelijk is. Naast de functionele eisen voor de schoenen, bespreek ik ook het uiterlijk van de schoenen, zodat het model en de kleur zoveel mogelijk aan de wensen van de patiënt voldoen. Vandaag de dag is er wat dat betreft gelukkig veel mogelijk.

Beter uit de voeten

Het grootste verschil voor een patiënt met HMSN, voordat hij bij ons is geweest en daarna, is mobiliteit. Ik zie dat ze met de schoenen op maat letterlijk beter uit de voeten kunnen. Patiënten worden in hun dagelijkse bezigheden veel minder beperkt en dat verhoogt de kwaliteit van leven. Het is heel prettig om de dankbaarheid te ervaren van de patiënten die ik heb geholpen. Dus ik ben blij om te merken dat mijn werk zinvol is!

Afspraak maken

Heeft uw arts HMSN bij u gediagnosticeerd? Maak dan een afspraak met een van onze orthopedisch schoentechnologen. Zij voorzien u graag van advies en helpen u mobieler te worden, zodat u weer veilig en comfortabel kunt lopen.